Perl 5 Kurulumu

Uzun bir süreden sonra gerçek anlamda geri dönüşün başlangıcı olarak Perl 5 hakkında ufak bilgiler paylaşacağım. Ardından bu programlama dili ile scriptler yazabilmek için gerekli araçların kurulumundan bahsedeceğim.

Bir Programlama Dili Olarak Perl

Bu dönem aldığım bioinformatik dersi için verilen ödevler sayesinde Perl dilini daha yakından tanıma şansı yakaladım/yakalacağım. Bioinformatik ve Perl arasındaki bağlantıyı şöyle açıklayalım: Bioinformatik alanında işlenmesi, analiz edilmesi gereken çok fazla veri var. Bu nedenle Perl dilinin gücünden faydalanılıyor. İlk geliştirildiğinde daha kolay rapor alma amacıyla ihtiyaç duyulmuş. İlerleyen yıllarda çok daha farklı alanlarda kullanılmak üzere gelişimini sürdürmüş. Perl 5 ve Perl 6 şeklinde ilerleniyor şu anda. Perl 6 için ayrı bir programlama dili diyebiliriz, henüz tam olgunlaşmamış bir durumda; bu yüzden benim burada anlattıklarım Perl 5 için geçerli. Bu dil için bazı tanımlamalar var, bunları göz önünde bulundurursak kafamızda ne olduğuna dair bir şeyler belirecektir. “the Swiss Army chainsaw of scripting languages” bu tanım şunu söylüyor: bu resimdeki şeyin ne olduğunu biliyoruz. Bu küçüçük araçla bir çok işi yapabiliyoruz. Perl için, programlama dilleri arasında böyle bir benzetme yapılıyor. Bir çok farklı işinizi halledebilmek için kullanabilirsiniz. Bir diğer genel durum ise; kodu nasıl yazarsanız yazın bir şekilde çalışacaktır. Ufak tefek hataları göz ardı eden bir yapısı olmakla beraber bir işi bir çok farklı yoldan da halledebilirsiniz. Ekşi Sözlük’teki girdilerden bazılarında yüzüne tüküreceğin kod parçalarını bile çalıştırıyor şeklinde yorumlar görebilirsiniz. Bu esnek yapısından dolayı hem nefret edeceksiniz, bazen de seveceksiniz. Bu esnekliğin bir diğer sonucu ise “write once, read never” yorumu. Java’nın write once, run anywhere sloganından esinlenilmiş olmalı. Esneklik ve farklı çözüm seçenekleri kodun okunabilirliğini azaltıyor, o yüzden bir kere yaz bir daha okuma diyenler var.

Şimdi teknik özelliklerinden bahsedelim biraz. Perl, diğer bazı programlama dilleri gibi yorumlanan(interpreted) bir dil. Yani yorumlayıcı, yazdığınız kodları satır satır yorumluyor. Bu anlamda Python’a benziyor. Perl ile bir süre ilgilendikten sonra fark edeceğiniz şey ise postfix yapısı. Bir çok programlama dilinde bulunan if condition, do this yerine do this if condition yapısı bulunuyor. Elbette ilk yapıyı da kullanabilirsiniz. Bu durum bir çok yapı için geçerli. Bu anlamda konuşma diline biraz daha yakın.

Perl Kurulumu

Perl, Linux tabanlı işletim sistemlerinde hazır olarak geliyor. Aynı şekilde Mac bilgisayarlarda da mevcut. Bunu test etmek için terminalden perl -v yazıp sonucu görebilirsiniz. Windows için ise; Strawberry Perl ve Active Perl seçenekleri mevcut. Aralarındaki farklı şu [SO](https://stackoverflow.com/questions/14185560/how-can-i-install-perl-on-windows-8 bağlantısından okuyabilirsiniz. Ben Active Perl kullanıyorum, onunla devam edeceğiz. Siteye girip indirdikten sonra, normal bir Windows programı kurulumu yapar gibi işlemi tamamlıyorsunuz. Siyah ekrandan perl -v komutuyla test edip yorumlayıcının düzgün kurulduğundan emin olmalısınız.

Eğer hala böyle bir komutun olmadığı hatasını alıyorsanız; siyah ekranı kapatıp tekrar açın, bilgisayarı yeniden başlatın. Hata hala devam ediyorsa işletim sistemi yorumlayıcının nerede olduğu bilmiyordur. Çevre değişkenlerine eklemeniz gerekiyor. Şu SO sayfasındaki çözümleri deneyebilirsiniz. Kısaca; siyah ekranda “set PATH” komutuyla çevre değişkenlerinizi inceleyeniz, eğer perl yorumlacısının adresi görünmüyorsa, siyah ekrana şu komutu yazıp perl yorumlayıcısını çevre değişkenlerine ekleyin: set Path = C:\perl\bin;%PATH%. Kurduğunuz yer farklıysa, kurduğunuz dizinin adresini girin.

Diğer Yardımcı Araçlar

Yorumlayıcı kurmamız aslında Perl programları yazmamız için yeterli. Ancak biraz uğraştırıcı. Bunun yerini işimizi kolaylaştıracak IDE’ler veya eklentiler kurabiliriz. Perl için özel IDE’ler mevcut, araştırıp kurabilirsiniz. Ancak ben hali hazırda Eclipse’i başka işler için kullandığımdan, direkt var olan Perl eklentisi kurdum. Bu sebeple onu anlatacağım.

Eclipse’in üsteki help/yardım menüsünden install new software/yeni program kurulumu seçiyoruz. Gelen kutucukta adres kısmına EPIC sayfasındaki en son sürümü belirten linki kopyalayıp ekliyoruz. Normal bir şekilde kurulumu tamamlıyoruz. Bu Youtube Videosu’nun ortalarından sonra EPIC kurulumu görsel olarak anlatıyor.

Bu noktadan sonra Perl dilinde programlarımızı/scriptlerimizi yazmaya başlayabiliriz. Bir diğer seçenek kurulumları yapmadan online bir yorumlayıcı ile Perl dilini biraz kurcalayabilirsiniz. Oneide.com adresine gittiğinizde bir çok dil için online kod yazıp çalıştırma şansı sunacaktır. Perl için, sol alt köşeye gelip Perl seçtikten sonra kodlarınızı yazıp çalıştırabilirsiniz.

Perl ve perl Arasındaki Fark

Perl kelimesinin yazımında “p” harfinin bazen küçük bazen büyük harfle yazıldığı dikkatinizi çekecektir. Perl, bu şekilde büyük harfle yazılıyorsa programlama dilinden bahsediliyor. perl, bu şekilde küçük harfle yazılıyorsa yorumlayıcıdan bahsediliyor demektir.

İyi kodlamalar.